“`html

Haber: Semra TOPÇU

(ANKARA) – Artan pestisit (kimyasal zararlı madde) kullanımına karşı Tarım Bakanlığı’na çağrı yapan TMMOB Gıda Mühendisleri Odası İzmir Şube Başkanı Ulaş Kırım, bakanlıktan pestisit listesi yayınlamasını talep etti. Etkili bir denetim sistemi kurulması için ziraat ve gıda mühendislerinin sayısının artırılması gerektiğini belirten Kırım, vatandaşların sirkeli ve karbonatlı sularla sebze ve meyvelerini yıkayarak kalıntıları azaltabileceklerini ifade etti. Özellikle yeşil ve kapya biber, marul ve maydanozda pestisit kalıntılarının yüksek seviyelerde bulunduğunu vurgulayan Kırım, bu gıdaları temizleyene kadar yıkamanın pestisit oranlarını düşürebileceğini söyledi.

Pestisit, tarımda bitkilere zarar veren haşereleri ve zararlı böcekleri yok etmek amacıyla kullanılan ilaçların genel adıdır. Türkiye’de pestisit kullanımının giderek artması, insan sağlığı açısından ciddi bir tehdit oluşturuyor. Özellikle Avrupa Birliği ülkeleri tarafından Türkiye’ye geri gönderilen gıda ürünleri arasında pestisit bulunduğu tespit edilenlerin artışı dikkat çekiyor. TMMOB Gıda Mühendisleri Odası İzmir Şube Başkanı Ulaş Kırım, bu sorunun temel sebebinin artan maliyetler ve Tarım Bakanlığı’nın yeterli denetim yapamaması olduğunu belirtti. Kırım, ANKA Haber Ajansı’na verdiği mülakatta, somut bir kontrol mekanizmasının kurulması gerektiğini vurguladı ve şunları ekledi:

Denetim Mekanizması Şart

“Burada en büyük sorun denetimin yetersizliği ve verilerin doğru bir şekilde işlenememesi. Türkiye genelinde ne kadar pestisit kullanıldığını tahmin edebilsek de bu verileri bir bütün olarak görebilmek mümkün değil. Her geçen yıl pestisit kullanımının arttığı gerçeğiyle yüzleşirken, çifçilerin hangi ürünlerde ve ne kadar pestisit kullandığını denetleyen etkili bir mekanizma kurulmasına ihtiyaç var.

Bunu Tarım Bakanlığı’nın saha çalışanları gerçekleştirmelidir. Ziraat ve gıda mühendislerinin istihdamı da bu denetim mekanizmasının sağlıklı işlemesi için kritik bir unsurdur. Ancak yakın geçmişte Bakanlık, yeterince ziraat mühendisi ve gıda mühendisi istihdam etmemiştir; bu durum yaşanan problemlerin bir yansımasıdır.”

Kansere Neden Olabilecek Faktörlerden Biri

Kırım, pestisitli ürünlerin kanser üzerindeki etkisini şöyle değerlendirdi:

“Pestisitler tek başına kanser oluşturmaz ama kontrolsüz kullanıldığı takdirde sağlık durumunun kötüleşmesine yol açabilir. Taklit ve tağşiş listelerini incelediğimizde, bu durumun da bir etken olabileceğini görebiliriz. Hava ve çevre kirliliği gibi diğer faktörler, toplumda kanser vakalarının artışını destekleyebilen unsurlar arasında yer alıyor.”

Sebze ve Meyveleri Sirke ve Karbonatlı Su ile Yıkamak Pestisiti Değiştirebilir

TMMOB Gıda Mühendisleri Odası İzmir Şube Başkanı Kırım, pestisitleri azaltmak için sebze ve meyveleri sirkede veya karbonatta bekletmekle ilgili şu açıklamalarda bulundu:

“Bu yöntemler kısmen etkili olabilir; çünkü pestisitlerin bir kısmı meyve ve sebzelerin dış yüzeyinde tutunabilir. Sirke ve karbonatlı su ile bu kalıntıların bir kısmını uzaklaştırmak mümkündür. Ayrıca, meyve ve sebzeleri soyarak tüketmek de faydalıdır. Çamaşır suyu gibi kimyasalların kullanılmasını asla tavsiye etmiyoruz; çünkü bu, tüketim sonrasında kalıntı kalmasına yol açabilir. Doğal kaynaklı ürünler kullanmak, pestisitlerin miktarını azaltmaya yardımcı olabilir.”

Özellikle meyve ve sebzeleri mevsiminde tüketmek, pestisit riskini en aza indirmek açısından önemlidir. Hangi ürünlerde ve hangi sezonlarda pestisit kullanıldığını bilerek, bu ürünlerden uzak durmak, tüketim alışkanlığı oluşturmak, potansiyel riskleri azaltmanın yollarındandır.

Pestisit Kalıntıları Özellikle Toprağa Yakın Üretilen Ürünlerde Yüksek

Yeşil biber ve kapya biber gibi ürünlerde pestisit kalıntıları fazladır. Seralarda üretim yapıldığında bile bu risk devam etmektedir. Mevsiminde üretilen ürünleri tercih etmek, sağlıklı bir tüketim için önemli bir faktördür.

Kırım, pestisitlerin özellikle marul, maydanoz gibi toprakla doğrudan ilişkilendirilebilen ürünlerde yüksek oranda bulunduğunu belirtti. Bu nedenle, bu tür gıdaların iyi bir şekilde yıkanarak tüketilmesi önerilmektedir. Yani gıdalarınızı temiz olana kadar yıkamak esastır.”

Kırım, Tarım Bakanlığı’na taklit ve tağşiş listesine benzer şekilde pestisit listelerinin de açıklanmasının gerektiğini belirterek, şu çağrıyı yaptı:

“Pestisit Listeleri de Açıklanmalı”

“Taklit ve tağşiş listeleri her gün kamuoyuna duyuruluyor, bu durum denetim şeffaflığının bir sonucudur. Vatandaşların bilinçlenmesi ve güvenli ürünlere yönelmesi adına bu durum oldukça önemlidir. Benzer bir mekanizmanın pestisit konusunda da uygulanmasını talep ediyoruz. Pestisit kalıntıları taşıyan ürünlerin listesinin de Tarım Bakanlığı tarafından, taklit-tağşiş listeleri gibi açıklanmasını istiyoruz. Bu sayede, halk pestisit kullanan üreticiyi tercih etmeme hakkına sahip olacaktır. Pestisit listelerinin de düzenli olarak kamuoyuyla paylaşılmasının zaruri olduğunun altını çiziyoruz.”

Denetim Mekanizması İçin Kontrolör İstihdamı Gerekiyor

Tarım Bakanlığı’nın daha sağlıklı bir denetim mekanizması kurabilmesi için gıda ve ziraat mühendislerinin sayısını artırması şart. Bu önlem alınmadıkça, gıda kaynaklı sorunlarla sık sık karşılaşmaya devam edeceğiz. Denetim mekanizmasına dahil edilecek kontrolör sayısının artırılması hayati bir önem taşıyor.

Dünyanın neresinde olursanız olun, gıda güvenliği ve tarım denetimleri konusunda etkili bir bakanlık karşılaşmanız mümkün. Devletin temel görevlerinden biri olan bu denetimler, yalnızca Bakanlığın yetki alanındadır; bu durum, yerel yöneticilerin inisiyatifine bırakılmamıştır. Dolayısıyla gıda konusundaki kontrollerin tamamı, doğrudan Tarım Bakanlığı tarafından gerçekleştirilmelidir.

“`